Kantonista

Kantonista (ros. кантонист) – chłopiec kształcony w tak zwanych szkołach kantonistów (кантонистские школы) w Imperium Rosyjskim (przed 1858) na zawodowego wojskowego Armii Imperium Rosyjskiego. Kantonistami były głównie sieroty, dzieci żołnierzy i pochodzące z ubogich, niemających środków do życia rodzin.

Według encyklopedii Orgelbranda^[1] kantonista to „kandydat, przeznaczony do służby wojskowej, wybierany jako rekrut z pewnego okręgu czyli kantonu”. Znaczenie to odnosi się do zasad poboru do armii pruskiej wprowadzonych w 1733 przez króla Prus Fryderyka Wilhelma I i obowiązujących do 1813.

Kantonistami nazywano również żołnierzy „na leżach”, to jest odesłanych na tyły armii, odpoczywających i leczących rany po kampanii lub niedobitki z utraconych oddziałów czekających na nowy przydział.